Las onderzoek ( NDO / NDT )
NDO ) Magnetisch onderzoek
Magnetisch onderzoek ( Magnetic Particle Inspection – MPI ) is een NDO methode waarbij men gebruik maakt van het lekveld in een gemagnetiseerd materiaal.
Wanneer een ferromagnetisch materiaal gemagnetiseerd wordt, ontstaat er een lekveld ter plaatse van een discontinuïteit. Dit lekveld kan zichtbaar gemaakt worden door middel van magnetiseerbare ijzerdeeltjes, deze zullen zich ter plaatste van de discontinuïteit in hoge concentraties verzamelen. Bij daglicht onderzoek wordt het proefstuk meestal van een witte achtergrond verf voorzien om zo het contrast te verhogen.
Gebreken in het materiaal kunnen aan of net onder het oppervlak gedetecteerd worden, dit is afhankelijk van de toegepaste magnetisatie techniek.
Wordt toegepast op:
- Las onderzoek , smeed en gietwerk (ferromagnetisch)
- Plaatwerk / lasvoorbewerkingen (ferromagnetisch)
NDO ) Penetrant onderzoek
Penetrant onderzoek ( Dye Penetrant Inspection – DPI ) betreft een NDO onderzoeksmethode voor het opsporen van oppervlakte brekende discontinuïteiten. Het penetrant onderzoek kan uitgevoerd worden op verschillende metalen en kunststoffen, zolang deze maar niet heel erg poreus zijn.
Penetrant onderzoek berust op het volgende principe; door de capillaire werking van een penetrant vloeistof zal deze zich in elke discontinuiteit wringen welke open is aan het oppervlak.
Wanneer hierna de overtollige penetrant verwijderd wordt brengt men een zogenaamde ontwikkelaar aan.
Het witte ontwikkelpoeder zal de penetrant vloeistof, welke in de discontinuiteit gekropen is, eruit trekken waardoor een eventueel defect zichtbaar worden. De grootte van de “uitbloeding” (hoeveelheid penetrant welke zichtbaar is na ontwikkelen) is tevens een richtlijn voor het volume van een defect.
Wordt toegepast op:
- Las onderzoek , smeedwerk
- Algehele constructies
- Composieten
- Plaatwerk / Lasvoorbewerkingen
NDO ) Ultrasoon onderzoek
Ultrasoon onderzoek ( Ultrasonic Testing – UT ) is een NDO methode welke een aantal verschillende technieken omvat. Men kan hierbij onder andere denken aan diktemetingen, lasonderzoek of plaat ( laminatie ) onderzoek.
Het onderzoeken met behulp van ultrasoon geluid werk als volgt; wanneer men een elektrische stroom door een kristal stuurt, zal deze vanwege het piëzoelektrische effect gaan vibreren waardoor mechanische geluidsgolven gevormd worden.
De energie van deze geluidsgolven zal zich door het test medium verplaatsten en reflecteren op een volgend medium, bijvoorbeeld lucht ( defect ).
De gereflecteerde golven worden ontvangen door de taster en zullen vanwege het piëzoelektrische effect weer omgezet worden in elektrische signalen. De opgevangen en versterkte signalen zullen waarneembaar zijn op het ultrasoon apparaat.
Ultrasoon diktemetingen zijn gebaseerd op de tijd welke een uitgezonden ultrasonische geluidsgolf nodig heeft om een bepaalde afstand af te leggen door een medium.
Men dient voorzichtig om te gaan met de interpretatie van ultrasone metingen, ervaring speelt hierbij een zeer grote rol.
Wordt toegepast op:
- Las onderzoek , smeed en gietwerk
- Algehele constructies
- Composieten
- Plaatwerk
- Diktemetingen
NDO ) Visueel onderzoek
Visueel onderzoek ( Visual Testing – VT ) is de oudste NDO methode, visueel lasonderzoek kan uitgevoerd worden met of zonder hulpmiddelen.
Onderzoek kan toegepast worden voor de fit-up van een constructie, tijdens lassen of na het lassen.
Het uitvoeren van visueel onderzoek vereist een grote kennis van product en proces.
Eventuele hulpmiddelen kunnen goed van pas komen tijdens inspectie, een aantal hiervan zijn:
- Weldgauges (bridgecam/hi-lo/taper gauge etc.)
- Schuifmaten/linialen
- Zaklampen
- Loepen
- Boroscoop/endoscoop
Wordt toegepast op:
- Las onderzoek , smeed en gietwerk
- Algehele constructies
- Composieten
- Plaatwerk / Lasvoorbewerkingen
- Warmtewisselaars (doormiddel van een boroscoop)
NDO ) Wervelstroom onderzoek
Wervelstroom onderzoek ( Eddy current Testing – ET ) is een NDO techniek waarbij gebruik gemaakt wordt van elektromagnetisme. Men kan hiermee oppervlakte defecten opsporen in stalen constructies, het is tevens mogelijk om bij bepaalde materialen ook dieper gelegen discontinuiteiten te detecteren.
Bij de wervelstroom techniek wordt gebruik gemaakt van een spoel waar een wisselstroom doorheen gestuurd wordt welke in een geleidend materiaal zogenaamde wervelstroompjes opwekt.
Bij defecten ontstaat er een onbalans in de verschillende opgewekte velden.
Eddy current onderzoek kan eventueel door een coating laag meten, dit kan aanzienlijke kosten en tijd besparen.
Wordt toegepast op:
- Las onderzoek
- Warmtewisselaars
- Meten van geleidbaarheid materialen
NDO ) Phased array onderzoek
Phased Array onderzoek is een ultrasone NDO techniek waarbij meerdere “elementen” worden gebruikt om zo een bundel aan verschillende hoeken te creëeren.
Met Phased Array onderzoek kan men, in tegenstelling tot conventioneel ultrasoon onderzoek, de invalshoek zelf bepalen middels elektronische sturing.
Voordelen van Phased array onderzoek:
- Digitale opslag van verkregen data
- Onderzoek van complexe geometrieën
- Corrosie mapping
Wordt toegepast op:
- Las onderzoek , smeed en gietwerk
- Composieten
- Plaatwerk
- Diktemetingen
NDO ) Time of Flight Diffraction onderzoek
Time of Flight Diffraction ( TOFD )onderzoek is een ultrasone NDO techniek waarbij in tegenstelling tot conventioneel onderzoek, diffractie signalen gemeten worden.
ToFD is een zeer accurate onderzoeksmethode, doordat het tevens snel uit te voeren is heeft het in een rap tempo aan populariteit gewonnen.
Het ToFD onderzoek wordt veelvuldig toegepast bij las onderzoek van pijpleidingen, werd dit vroeger nog vaak doormiddel van rontgen onderzoek verricht, is er nu een duidelijke verschuiving plaats aan het vinden richting ToFD.
Voordelen van ToFD onderzoek:
- De snelheid (niet zozeer afhankelijk van materiaal dikte)
- Het ontbreken van schadelijke straling
- Digitaal opgeslagen onderzoeksresultaten
- Zeer betrouwbaar en accuraat
Wordt toegepast op:
- Las onderzoek , smeedstukken
- Leidingen
- Scheepshuid
Hardheidsmetingen
Hardheidsmetingen kunnen op drie verschillende methodes uitgevoerd worden, te weten; de indentation method, de rebound method en de scratch method.
De meest voorkomende methodes zijn de indentation en rebound methode.
Afhankelijk van methode zijn er verschillende meetschalen. Vastgestelde tabellen kunnen gebruikt worden om deze verschillende meetschalen met elkaar te vergelijken.
De Brinell hardheidstest is de oudste meet methode welke gebruikt werd om een standaard te genereren van een materiaal hardheid, vanuit deze methode zijn alle hierop volgende meet methodes afgeleid.
- Indrukkingsmethode – Indentation method
Hardheidsmetingen volgens de “indentation method” worden toegepast om de hardheid van een materiaal te meten, dit gebeurt door de diepte van de indrukking oftewel de “plastische deformatie” vast te stellen.
Deze hardheidsmetingen kunnen worden onderverdeeld in twee groepen, te weten; micro- en macro-indrukking.
Oppervlakte gesteldheid van een test object heeft een invloed op de metingen, bij een grof oppervlak is het wenselijk dat de indrukking groter is dan de oppervlakteruwheid.
- Leeb terugslag methode – Leeb rebound method
De Leeb rebound methode (HL) heeft als uitgangspunt dat de hardheid afgeleid wordt van het energie verlies nadat een gelanceerd projectiel afgekaatst wordt op een metalen voorwerp. Meestal worden deze waarden geconverteerd naar meer gebruikelijke schalen, zoals Vickers, Brinell of Rockwell.
- Kras methode – Scratch method
De kras methode werkt door te observeren welke stof nog in staat is om een andere stof te bekrassen.
Metingen worden bepaald door de “Mohs schaal” welke niet relatief is. Dit houdt in dat bijvoorbeeld #4 (fluorite) niet viermaal harder is als #1 (talc).
Het betekend wel dat een hoger nummer zijn voorgaande nummers kan bekrassen, zo kan fluoriet de nummers 1 t/m 3 bekrassen.
Diamant komt op nummer 10 van de Mohs schaal en is het hardste mineraal wat in de natuur voorkomt.